PREMIO MERLÍN DE LITERATURA INFANTIL

O xurado do Premio Merlín de literatura infantil 2009 sinalou que Mil cousas poden pasar. Libro I "vai mostrando unha serie de pezas que acaban conformando de xeito totalmente natural un mosaico fermoso e único, construíndo un imaxinario propio e un mundo fantástico orixinal e novidoso, sólido e sen fisuras. Grazas ás pequenas (ou grandes) historias dos personaxes que habitan a cidade de Nil, descubrimos un universo que transcende os límites desta novela e que non recorre a tópicos anteriores da literatura infantil". Unha descuberta, a deste autor, que comezara a sorprendernos en A pedra e as formigas pero que agora asume un surrealismo pleno e divertido preñado de onomatopeas e ironía. O que tal pode pasar (no mundo dentro do mar e no mundo fóra do mar) só poderedes coñecelo despois de ler texto e ilustracións deste creador que traballa a dúas mans. Un gran acerto, desde o formato ao contido, desde o premio á evolución de Jacobo Fernández Serrano. Unha gran obra que esperamos continúen outros libros nos que sigan a pasar cousas. Xa non poderá defraudarnos!

LIBROS CON SEGUNDA PARTE

O Brindo de Ouro. II A Táboa da Hospitalidade de Xesús Manuel Marcos. 2ª novela da serie ambientada nas montañas orientais de Galicia que comezara con A chamada do Brindo que resultara premio Merlín de Literatura infantil no 2004. Literatura épica na que po ben e o mal se cruzan. Pobos (arxinas, alobres…) con gardiáns que vixían e meigas que len na natureza, con guerreiros e artesáns que loitan pola supervivencia… Unha verdadeira saga con orixinais personaxes e unha lingua rica e propia da zona. Recoñeceremos os lugares, pois como nos versos de Novoneyra os topónimos vanse plasmando na escrita. Poderosa 2. Diario dunha rapaza que tiña o mundo na man do brasileiro Sèrgio Klein. Tamén esta é a segunda entrega da serie protagonizada por Joana Dalva, unha adolescente coa capacidade de facer real todo o que escribe coa man esquerda. Pero a rapaza non é poderosa só por iso: a maneira na que se enfronta á súa realidade cun irmán pequeno, uns pais separándose e unha avoa enferma; unhas reflexións que nos fan pensar e unha forma de actuar con responsabilidade ante o mundo. Dous títulos que permiten continuar lecturas, acompañar uns personaxes xa amigos e fomentar a lectura entre adolescentes. Ambos na colección Fóra de xogo de Xerais.

OUTRO LIBRO DE NEIRA CRUZ, a ter en conta

Violeta non é violeta de Xosé Antonio Neira Cruz con ilustracións de Judit Morales (ganadora do premio Lazarillo e Nacional de Ilustración) Violeta non é violeta, pero sí o foi aquel primeiro día no que seu pai a veu desa cor e dixo: é violeta. Así llo contaron. Leamos: " (…) Porque, malia selo durante tan breve tempo, ela xa era Violeta. E ía selo para sempre. -Para sempre? -Si, para sempre. A palabra “sempre” parécelle enorme a Violeta. Parécelle que ten centos de es, cando en realidade, “sempre” só ten dous es. Un ao comezo e outro ao final. “Sempre" é unha palabra que Violeta nunca utiliza. Pero “nunca” é outra palabra que tampouco lle gusta demasiado. Endexamais lle poñería “nunca” como nome a ninguén. Aínda que fose a primeira palabra que un pai pronunciase no primeiro intre de vida de alguén. Ben pansado, tampouco lle gusta “endexamais”. “Nunca” e “endexamais” son palabras que só poderian dar nome ao tempo. E o tempo xa se chama tempo. Que se saiba o tempo non parece interesado en cambiar de nome.” Unha historia de sensacións e sentimentos, de sensibilidade extrema e identificación coa infancia. Unha historia na que irrumpen as novas formas de familia dun xeito tan natural como a vida mesma, onde se reflite a realidade, e a rapazada pode lerse sen sentirse estraña nin diferente.

MÁIS LIBROS CON PREMIO

O PUNTO DA ESCAROLA Subtitulada “Titiriópera en tres actos composta polo Mestre Choupín para ser representada no Salón do Trono do Real Formigueiro da Horta”. Unha peza teatral de Xosé Antonio Neira Cruz, con ilustracións de Marcos Calo, publicada por Baía Edicións. Na introdución á obra explícasenos que aínda coñecendo a súa existencia só se puido atopar a peza grazas ás investigacións do musicólogo Davi Zinho Cempés, que dou con ela encadernada dentro dunha revista de calceta, e aparece a definición da mesma como unha “titiriópera mordaz, absurda, acumulativa e deseñada contra calquera poder establecido porque si”. A continuación recóllense unha selección de críticas especializadas da época entre as que podemos ler a de Il Corriere Della Sera, CasaHamlet ou Le Courier de Casablanca. Unha presentación detallada dos personaxes é o pórtico de entrada aos tres actos da obra que se desenvolve nun claro da horta o no salón do trono porque tanto ten e todo seu porque.

Entre insectos e músicos, mentres tememos que a barbantesa acabe con algún inocente, asistimos aos diálogos entres as formigas obreiras que cargan e cargan… e as conversas de todo ese grupo de animaliños. Un ritmo trepidante salpresado de cancións e chiscadelas. Neira, que xa se fixera co premio Lazarillo con outra obra de teatro A noite da raíña Berenguela volve a retomar o xénero, neste caso cunha obra para títeres coa que acada o premio Barriga Verde de textos para teatro de monicreques 2008.

CANTOS DA RULA

Cantos da rula, un libro de poemas de Concha Blanco publicado por Edicións do Castro, empresa fundada por Isaac Díaz Pardo.

Despois de Pepe Cáccamo con Lúa de pan, Helena Villar con Na praia dos lagartos, Marica Campo con Abracadabras, aparece este poemario que acada o Premio Arume de poesía 2007. Un premio a libro de poesía infantil, unha rareza que merece recoñecemento, pois é a Fundación Neira Vilas, unha institución á que non lle sobran os cartos quen o fai e o mantén. Un manchea de poemas escritos por unha autora que normalmente escribe narrativa, pero que aquí se descubre como creadora de versos para ler e gozar, para reler e xogar aos contrarios ou a adiviñar, como veremos no poema que recollemos como aperitivo. As ilustracións semellan feitas a bolígrafo azul, situadas entre os debuxos infantís clásicos dunha época e as propias de Vizoso co aire de sempre, lembrando a Seoane, o Vizoso que recolle a tradición. Adiviñas: Xoguemos a descubrir cos sinais que eu vos dou, adiviñas moi sinxelas saídas do corazón. Pican como ortigas. Formigas. Fan furados nas hortas. Toupas. Bate no corazón un montón. Corazón. Cola de peixe e melena. Serea. Son cen... cocéndose na perola. Centola. Para o caloroso e o frioleiro. Sombreiro. No ceo brillando, vela. Estrela.