31/10/13

Libros de medo, lecturas para estes días



Nestas datas de samaín e defuntos, vainos a cabeza ás lecturas de medo, a eses libros que xiran arredor do temor, dos monstros, da morte (como o maior dos horrores)...
As antoloxías de contos de medo (Galixia), as traducións dos grandes autores do xénero (Urco), a tradición nos grandes autores galegos... e outros como Relatos de terror de H.P. Lovecraf que acaba de publicar Xerais ou aqueles de OQO: Jack e a morte, ¡A min non me comas! ou Fiz, o coleccionista de medos.
E sempre, sempre, os xa coñecidos de medo e terror de Agustín Fernández Paz como Cartas de inverno (en narrativa ou banda deseñada), Aire negro, As fronteiras do medo, Tres pasos polo misterio, ... ou de Agustín Agra, Trampas de luz.






A tradición nos libros e nas páxinas


Lembremos coleccións e libros, páxinas da rede...
Cabalo buligan de Xerais
Toda a mitoloxía galega da man de Reigosa, Miranda...
Dediños de Tambre - Edelvives
Contos populares de A Nosa Terra
Algúns da colección Ler é vivir de Everest Galicia
Algúns de Montaña encantada de Everest Galicia
Algúns soltos, como
Cristo e San Pedro, peregrinos de Bernardino Graña
A páxina de Galicia encantada
A páxina de Orella pendella
Refraneiro galego de Taboada Chivite
Lendas galegas en Galicia espallada
Un pequeno ensaio sobre a literatura galega de transmisión oral.
E moitos outros materiais, que están a man na biblioteca escolar de cada un dos centros. 

30/10/13

A tradición oral petando na porta


Cando se acerca a semana da tradición oral (4 ao 10 de novembro), temos que ir quentando motores.
O mellor da tradición é escoitala, chamar aos máis vellos para que nola vertan ao ouvido. Probar a transmitila, nós tamén, á nosa maneira; demostrar como funciona botándoa a voar aos catro ventos. No noso caso, esa tradición -en versión orixinal ou adaptada aos tempos que corren- ten unha lingua propia na que comunicar a cultura que a envolve. E móvese nos brazos do vento. Xa o dicía Cunqueiro: 
                           "No niño novo do vento hai unha pomba dourada"
Que bo momento para chamar aos avós/avoas e aos pais/nais á biblioteca, que bo momento para ir ás residencias a escoitar aos maiores (nesa viaxe de ida e volta, na que dan e reciben), que tempo de convivencia entre unhas e outras xeracións que falan é escoitan.
E tamén, son os tempos de sacar todos eses materiais musicais e impresos nos que se recolle a tradición. 
Un petisco:
Este é o dedo moumiño,
este é o seu sobriño,
este é o maior de todos,
este é o furabolos
e este o escachapiollos.
 

29/10/13

Imaxe e pregón para o Día da biblioteca

Vía Amigos del Libro Infantil y Juvenil podemos acceder á imaxe e pregón, de Laura Gallego, que se publicou con motivo do Día da Biblioteca.
Todas as bibliotecas, todos os libros, todas as historias sobre libros (sexa cal sexa o seu soporte) serán ben recibidas para seguir falando de lectura. Atravesando a Terra e plantando letras...
"Érase una vez un viajero que llegó desde un lugar lejano a un pueblo en el que no había libros. Se sentó a descansar en la plaza mayor y sacó de su morral un viejo volumen de cuentos. Cuando empezó a leer en voz alta, los niños, que nunca habían visto nada semejante, se sentaron a su alrededor para escucharlo.
El visitante relató historias que fascinaron a sus oyentes y les hicieron soñar con fantásticas aventuras en reinos maravillosos. Cuando terminó, cerró el libro para volver a guardarlo en su morral. Nadie se percató de que, al hacerlo, escapaban de entre sus páginas algunas palabras sueltas que cayeron al suelo.
El viajero se marchó por donde había venido; tiempo después, los habitantes del pueblo descubrieron el pequeño brote que elevaba sus temblorosas hojitas hacia el sol, en el lugar en el que habían caído las palabras perdidas.
Todos asistieron asombrados al crecimiento de un árbol como no se había visto otro. Cuando llegó la primavera, el árbol exhibió con orgullo unas hermosas flores de pétalos de papel. Y, con los primeros compases del verano, dio fruto por primera vez.
Y sus ramas se cuajaron de libros de todas clases. Libros de aventuras, de misterio, de terror, de historias de tiempos pasados, presentes y futuros. Algunos se atrevieron a coger esos frutos, y había un sabio en el lugar que les enseñó a leer para poder disfrutarlos.
A veces, la brisa soplaba y sacudía las ramas del árbol. Las hojas de los libros se agitaban y dejaban caer nuevas palabras. Y pronto hubo más brotes por todo el pueblo; y en apenas un par de años, los árboles-libro estaban por todas partes.
Se corrió la voz; muchos investigadores, curiosos y turistas pasaron por allí para conocer el lugar donde los libros crecían en los árboles. Los habitantes del pueblo leían sus páginas con fruición, y cuidaban cada brote con gran mimo. Y así iban recogiendo más y más historias con cada nueva cosecha de libros.
Un día, los más sabios del lugar se reunieron y acordaron compartir su tesoro con el resto del mundo. Eligieron a un grupo de jóvenes y los animaron a escoger un libro del primer árbol que había crecido en el pueblo. Después, los enviaron a recorrer los caminos.
Ellos se repartieron por el mundo, buscando un hogar para su preciada carga, y así, con el tiempo, cada uno dejó su libro en una biblioteca diferente.
Y cuenta la historia que allí siguen todavía. Que hay algunas bibliotecas que guardan entre sus estantes un libro especial que deja caer palabras-semilla. Y que, si aterrizan en el lugar adecuado, cada una de esas palabras crecerá hasta convertirse en un árbol que dará como fruto nuevos libros.
Nadie sabe en qué bibliotecas se encuentran estos libros maravillosos. Se desconoce también cuáles, de entre todos sus volúmenes, son los que proceden del pueblo donde los libros crecen en los árboles. Podría ser cualquiera, y podría estar escondido en cualquier rincón de cualquier biblioteca del planeta.
Animaos a entrar en ellas y a explorar sus estanterías, viajeros; porque quizá deis por casualidad con un libro cuyas palabras echen raíces en vuestro corazón y hagan crecer un magnífico árbol de historias cuyas semillas puedan llegar a cambiar el mundo.
¡Feliz día de la biblioteca!

28/10/13

Recursos musicais


A nova web de GalicianTunes, da Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria, busca a promoción da música galega. A páxina chega da man de Axencia Galega das Industrias Culturais (Agadic) e en colaboración coa Asociación Galega de Empresas Musicais (AGEM).
Trátase dunha ferramenta útil para coñecer o traballo dos artistas e grupos.

25/10/13

A "desaparición" como tema



Todos somos de Marcos Calveiro trata este tema, a desaparición dunha nena de doce anos. Un golpe que dá unha viraxe á vida no barrio e na cidade.
Cando aparece a novela, estamos conmocionados por outra desaparición (neste caso morte) de adolescente, e podemos constatar que o tratamento da prensa coincide. Que ben o reflicte o autor, con toda a crueza, os intereses non confesabeis, os cartos e o éxito profesional sobre todas as cousas, a empresa por riba da dignidade, o negocio privado sacando á luz o peor do ser humano...
No medio, as xentes deixando que aflore o lado máis escuro, e uns poucos mantendo a cabeza fría e a consciencia cívica, a pesar de todo. A tensión ten un prezo e fai saír os enfrontamentos que antes podían disimularse, as diferenzas qie agora se fan insondables... no medio a rapazada sufrindo máis alá da dor de perder unha compañeira, no medio unha muller que non semella policía e actúa dunha maneira que entenderemos moi ben na escola.
Unha novela actual, moi actual, que nos fará pensar.
Que acerto esa foto da cuberta! ou non?... Tamén ela nos fará pensar.

23/10/13

NOVIDADE XUVENIL...


Tal como contabamos, acaba de saír á busca de lectores a primeira entrega (Destino Xalundes) dunha anunciada triloxía (Ámote Leo A.) de Rosa Aneiros, publicada na colección Fóra de Xogo de Edicións Xerais de Galicia.
Libro de viaxes que bebe das fontes das mellores augas do xénero, volvendo a textos como O libro das viaxes imaxinarias de Xabier P. Docampo, As viaxes de Marco Polo (ou O libro das marabillas) e Las ciudades invisibles de Italo Calvino.
É a viaxe o eixe central da novela, a súa razón de ser. Unha viaxe ao longo do mundo en seis meses, nin un día máis nin menos, igual que sucedera coa Volta ao mundo en oitenta días de Julio Verne. Seis meses de liberdade, antes de incorporarse ao traballo e ás obrigas, un tempo iniciático entre os estudos e a vida laboral, un tempo para aprender a facerse grande sen axuda de ninguén, sen titor nin familia, sen amigos nin compañeiros... 
Leo viaxa soa, os tres amigos que se comprometeran á viaxe vólvense atrás e ela decidirá continuar co empeño, cargando o pesar de sentirse traizoada pero disposta a visitar as cidades que eles citaran e aquelas para as que consiga voos baratos en internet. De Santiago a Lisboa, Barcelona, Granada, Marrakech, Estambul... cada cidade coa xente coa que contacta, cada lugar coas sensacións que transmite,... todo pasado pola mirada da viaxeira / turista que a percorre.
Rosa Aneiros sitúase na novela xuvenil seguindo a estela da grandes autores do xénero como Agustín Fernández Paz ou Marilar Aleixandre, pero achegándolle a súa xuventude, a súa visión da mocidade desde a mocidade mesma, un tempo e unhas lecturas.
Ha dar moito que falar (e ler)!  

21/10/13

Novelas xuvenís: novidades

 
Estamos asistindo á presentación pública dun par de novelas xuvenís que, xa antes de ser lidas, nos espertan todos os sentidos. Estamos a falar das últimas obras de Marcos Calveiro e Rosa Aneiros: Todos somos e Ámote Leo A., ambas na colección Fóra de xogo.
Dous autores que nos teñen acostumados a boas obras. 
Autores premiados e grandes expectativas.

18/10/13

Con Brasil... en Fráncfurt

Video de presentación de Brasil na feira de Fránkfurt. Había que velo...

17/10/13

Premio Castelao de Banda Deseñada


Fran Bueno acaba de facerse co Premio Castelao de Banda Deseñada, na súa VIII edición, coa obra Catálogo oneroso de beleza gratuíta. Este autor é suficientemente coñecido entre nós polas súas colaboracións nas revistas Tótem, Frente Comixario, Elipse e BD Banda,  por publicacións como O máxico arrecendo. ou División azul. Ten unha liña de colaboración coa escritora Marilar Aleixandre que dará lugar a  con ¿De quen é a auga?, Parando a marea negra, Vivir no solo e O sabor das mazáns que son publicados polo Consello da Cultura Galega, e a serie Os Escachapedras que verá a luz na revista Golfiño.
En 2004 comeza a súa andaina internacional, en Francia con Sales coups sur Strombo (guión de Pierre Veys) na revista Lafeust (Soleil) e en Estados Unidos con Noble Causes (Image) con guión de Jay Faerber.

16/10/13

Rosalía e a música


 
No aniversario dun libro que recibe o nome de Cantares Gallegos, era de agardar diferentes versións nas que se pon música ás letras de Rosalía. Uns detrás doutros, non deixan de aparecer músicas para a poeta do Rexurdimento, ata o punto de que xa contamos cunha escolma de adaptacións musicais de Rosalía na web da Consellería de Cultura á que podemos acceder neste enlace.
O Consello da Cultura celebraba o pasado dezaseis de maio o concerto Aqueles doces cantares, que recollía trinta e seis pezas breves realizadas por compositores actuais a partir de versos da obra de Rosalía. Agora aparece a publicación do traballo que pode baixarse completo da páxina da institución.
Non é o último, a Xunta acaba de anunciar a publicación de Cantares gallegos. Músicas para o 150.º aniversario da súa publicación. Un volume que recupera, da man do tenor Joaquín Pixán e do pianista Alejandro Zabala unha escolma de obras creadas por diferentes compositores ao longo do século XX a partir de poemas desta obra, ás que se suma un novo tema composto por Octavio Vázquez. Andrés Gaos, Juan Durán ou Joaquín Rodrigo.

15/10/13

Mercado para a literatura galega


Estamos a asistir a un cambio de política en relación á exportación de literatura galega.
Seguindo a estela de Kalandraka e OQO, Espiral Maior ou El Patito Editorial, outras editoras galegas lánzanse a publicar directamente as traducións ao castelán. sen necesidade de vender os dereitos a editoriais foráneas. 
Na última deira Liber, Galaxia da man de Boa Music, lanzou a colección Sueños del Gatipedro, unha serie de libro-discos que achegan o traballo de músicos galegos ao público infantil en castelán. Magín Blanco e Mamacabra son os protagonistas desta estrea. A aposta cobra aínda máis importancia se temos en conta que en breve a editora prevé presentar Mar Maior. Galaxia busca atopar na rede de galegos no mundo a súa potencial clientela e base de difusión. Así, mercados como os de Sudamérica, México, España ou Portugal preséntanse como obxectivos preferentes con produtos como Os galegos e a Arxentina un ambicioso libro-álbum en grande formato que terá versións en galego e castelán. Canda a isto, editar para España os traballos en castelán de autores galegos como Cunqueiro ou Blanco Amor e traducir para este mercado obras doutros escritores e escritoras do país fan parte deste ambicioso proxecto.
Tamén Rinoceronte editoras, enfronta o mercado en castelán cunha liña infantil e outra para adultos. Así, en 2011 presentaba o selo Pulp Books centrado especificamente na edición de autores/as galegas en castelán e noutras linguas. Aí pódense atopar a tradución ao xaponés de A arte do fracaso de Berta Dávila ou a Diego Ameixeiras en italiano ou alemán, a Iolanda Zúñiga en catalán ou a Fran Alonso en castelán.
Recollido da páxina lg3 do Consello da Cultura Galega

14/10/13

Anthony Browne, entre nós


Grazas a Kalandraka, están chegando os libros de Anthony Browne á nosa lingua.
O ilustrador británico, ao que accedíamos a través das edicións de Fondo de Cultura Económica, faisenos agora máis próximo con títulos como No bosque, Sacapenas, O libro dos porcos, Que tal estás? ou Un gorila. Un libro para aprender a contar e Un paseo polo parque.
Neste último álbum, Un paseo polo parque, aparecen as notas de identidade do creador: a inclusión dos valores, a marabillosa construción da ilustración, os trazos surrealistas introducíndose na realidade para crear un ambiente onírico, un texto sintético pero pleno de significado...
Un paseo polo bosque preséntanos un momento da vida de dúas familias que levan a pasear o can polo parque. Un pai cunha filla e un can, unha nai cun fillo e un can. Moi distintos como tamén o son as casas das que parten, peor no parque coinciden. Comezan xogando entre si os cans, continúan achegándose os rapaces ata que el a agasalla a ela cunha flor... os pais están sentados un a cada lado do banco sen mirar sequera. Ignóranse. A incomunicación pálpase. Os adultos están demasiado distanciados e incapaces de mirarse ou falarse. Terían tanto que aprender dos  cans e dos nenos... 
A tradución da obra correu a cargo de Sandra e Óscar Senra Gómez.




 

11/10/13

Nova entrega da serie

Os Megatoxos chegan de novo ás librarías.
Unha nova entrega: Os Megatoxos e os Templarios da Luz, que é a reedición do terceiro da serie, cunha nova revisión e ampliación de textos antigos, engadindo páxinas que anteriormente non saíran á luz (e nunca tan a conto), tal como explica o seu autor, Anxo Fariña.
Ninfa, Faísca, Lúa e Ruxe, os nosos superheroes coa súa dobre vida (como corresponde ao seu estado) seguen a loitar contra o mal. Ese é o seu destino!
É ben certo que este tipo de produtos son moi necesarios, entre nós, aínda que nunca formen parte do itinerario lector do centro. 
Materiais que crean o hábito lector, libros que non caen da man, sen necesitar apoio de ningún adulto, libros que se deixan ler e que fidelizan ao lector porque lle resultan moi doados despois da primeira entrega. Polo tanto, libros que están á altura doutras traducións ou doutras linguas.
Tal vez esteamos necesitando uns Megatoxos que saian á defensa da lingua e a espallen polos camiños igual que se esparexe o toxo polos montes.

10/10/13

LUSOFONÍA NA FEIRA DE FRÁNKFURT



Hai uns días comentábao Xan López Facal en Nexos (Cidade da Cultura), "non é cuestión de pecharse nas dificultades senón de ver posibilidades por onde aparezan". E citaba esta!
Galego e portugués son idiomas que se entenden, linguas que se tocan, linguas que son francas; polo tanto, cando Brasil é o país invitado en Fránkfurt dalgunha maneira tamén o somos nós.
Así o conta a AGE:
"Brasil desembarca fachendoso en Fránkfurt, sabendo que protagoniza a feira do libro máis importante do mundo nun intre fundamental da súa historia, anos de recuperación identitaria, revolucións sociais, economía emerxente e moito, moito bagaxe de traballo intelixente para ser e estar  no mundo. Máis de sete mil stands e 170.000 profesionais están acreditados  na Feira do Libro de Fránfurt do ano 2013 (...)

A diversidade e a mestizaxe da súa cultura son as ideas centrais que Brasil quere exportar ao mundo e se reflicten tanto no lema co cal se presentan en Fránfurt: "Brasil, un país cheo de voces", como no seu pavillón de 2.500 metros cadrados deseñado pola escenógrafa Daniela Thomas e o arquitecto Felipe Tassara. Arte, deseño, arquitectura, música, actividade intelectual, cultura popular e relación entre o patrimonio literario e  o xeito de vida en Brasil. O programa brasileño complétase con 480 mostras, obras de teatro, ciclos de cine e recitais antes e despois da feira."

9/10/13

PREMIO NACIONAL DE POESÍA en galego


Manuel Álvarez Torneiro acaba de conseguir o Premio Nacional de Poesía co seu libro Os ángulos da brasa editado por Factoría K.
Esta libro xa fora recoñecido co Premio da Crítica de Poesía galega que concede a Asociación Española de Críticos Literarios, co Premio Ánxel Casal da AGE (Asociación Galega de Editores) e co premio da AELG á mellor obra de poesía do ano 2012.
Álvarez Torneiro (A Coruña, 7 de xullo de 1932) traballou como xornalista, e aínda que comezou a escribir poesía con 18 anos, a súa primeira publicación foi Memoria dun silencio, en 1982. Foi un dos fundadores do grupo poético "Amanecer" na década dos cincuenta, dos que entre outros dera noticia Avilés de Taramancos nos artigos publicados en Obra viva. Os estudosos sitúano na Xeración das Festas Minervais, na primeira promoción da poesía de posguerra: "os nados entre 1928 e 1942. No prólogo ó libro As doazóns do incendio, o profesor Basilio Losada apunta: o que vele na poesía de Torneiro é o poema, non é un verso illado, e menos unha palabra-fetiche. Veñen os versos e as palabras nestes poemas sen desaxustes semánticos, traballadas con sutileza e emoción. Con verdade, sen grandes sorpresas nin fulgores irritantes."
Leva publicados uns 13 poemarios máis, entre os que destacan Rigorosamente humano (1995) e Luz de facer memoria (1999). Conta tamén con outros galardóns como o Premio Esquío (1994), o González Garcés (gañado en dúas ocasións: anos 1998 e 2000) e o Premio da Crítica Española (1999); tamén foi nomeado socio de honra da AELG (Asociación de Escritores en Lingua Galega)
Parabéns ao poeta, a factoría K e á poesía galega! 

8/10/13

Conto e animación audiovisual


O pequeno mago de Roque Cameselle preséntase en tapa dura na colección Merlín. Trátase dun conto que ten como protagonista ao pequeno mago, Bieito Dubidoso, un neno de nove anos. 
A través da historia da súa familia accedemos á de Tui nos tempos medievais: a relación co poder relixioso, as incursións normandas das que deben defenderse...
As ilustracións de Xevi Benitez acompañan o relato e ao final do mesmo, presentaranse como bocetos en branco e negro, ao lado dun texto que nos sitúa na realidade histórica. Debemos ter en conta que o autor, Roque Cameselle, tamén o é do ensaio “A memoria de Tui”, publicado por Xerais no 2002. 
Ao tempo que o libro aparece no mercado a película de animación, dirixida polo mesmo autor.




7/10/13

Festivais de animación e presenza galega


A serie de animación Cocorico, producida por OQO Filmes en colaboración coa TVG e representada internacionalmente por Edebé Audiovisual foi seleccionada con outros 11 proxectos para ser presentada na primeira edición do International Animation Industry Networking Summit (que se realizará no presente mes) en Barcelona, un foro que parte como un spin-off do Festival Internacional de Cine Fantástico de Catalunya (Sitges).
Por outra banda, foi seleccionada (con outros 19 proxectos internacionais) no festival SPP de Corea do Sur celebrado en xullo deste mesmo ano.
A serie Cocorico (26x13 ') narra as aventuras e desventuras dun pitiño que vai aprendendo sobre a vida a medida que medra e grazas á súa curiosidade. Producido en stop-motion tradicional, esta serie educativa ten como obxectivo dar unha sensación de realismo a través desta técnica, utilizando só os elementos naturais para a súa produción e sen o uso de efectos especiais.
A compañía OQO Filmes xa obtivera o Premio Especial do Xurado Festival Internacional Brasil Stop -Motion celebrado en Recife.



4/10/13

Literatura infantil en galego

Hai editoriais, propiamente galegas, que teñen as súas coleccións de literatura infantil e xuvenil, como Galaxia, Kalandraka, OQO, Factoría K, Baía, Sotelo Blanco, Ir Indo, Biblos Club de Lectores, Bululú, Demo Editorial, Edicións do Cumio, Embora, Hércules de Edicións, Fervenza Edicións, Toxosoutos,   
Hai editoriais que, a pesar de pertencer a grupos foráneos, fan a labor dunha editora plenamente galega como Edicións Xerais de Galicia cun dos mellores catálogos de literatura infantil e xuvenil en galego, que comezara da man de prestixiosos especialistas como Miguel Vázquez Freire, Agustín Fernández Paz, Xabier Docampo e Xosé Lastra.
Outras editoriais de ámbito español, teñen os seus sellos en Galicia e, a través deles, publican literatura infantil e xuvenil en galego. É o caso de Tambre, Rodeira, Everest Galicia, Anaya, Alfaguara, S.M. Xerme Edicións (S.M.),... e tamén de Vicens Vives que mantén un par de coleccións de literatura infantil e xuvenil con traducións, como estes de relatos do gran detective creado A. Conan Doyle, os de medo de W. Irish ou o infantil de É. Puybaret. O inconveniente destas edicións é a inclusión de actividades no mesmo libro.





3/10/13

ADELA TURÍN e NELLA BOSNIA

Elas, Adela Turín e Nella Bosnia, fixeron posible unha colección que se chamou "A favor das nenas". Desa colección está traducindo ao galego e publicando Kalandraka títulos como Rosa Caramelo e Arturo e Clementina. Agora, aparece esta: A historia dos bonobos con lentes, traducida por G. Tolentino.
Unha sociedade bonoba dividida en machos e femias. Eles, divírtense e modernízanse, mentras elas buscan a comida e coidan deles e das criaturas... a metáfora da distribución do traballo por sexo.  
Nas viaxes e "actualización" dos machos hai moita ironía: chegan falando catro frases noutro idioma (como un gran avance) e colocándose gafas de sol que tamén distribúen entre os que son quen de repetir as tales palabriñas. Certamente podíamos rirnos de nós mesmos... A diferenza é que nese caso elas quedan fóra do progreso, e iso sálvaas. Un día deciden irse a outro lugar coas crianzas e construír unha sociedade con sentidiño, fan o traballo coa rapazada (sexa do sexo que sexa) e crean, crean... avanzan e son felices como nunca o foran. Os bonobos, condenados a buscarse o alimento, xa non o pasan tan ben... e miran con envexa o mundo das bonobas...

2/10/13

Revistas dixitais na biblioteca escolar

 
Revistas que achegan información ao profesorado acerca de temáticas emerxentes e permanentes.
Revistas dixitais en aberto para que todos e todas podamos acceder a elas directamente.
Revistas necesarias:
Labirinto dixital, revista dixital de Igaciencia. Acaba de saír o primeiro número no que se recollen as actas do seu congreso sobre software libre e educación e diferentes traballos sobre ferramentas de doada utilización no ensino como a creación de videos interactivos e as metodoloxías copyleft na educación.
Feito na casa é a revista dixital de cultura tradicional, centrada na música e a cultura popular. O seu primeiro número atoparemos traballos relacionados coa música (dúo compostelán Verdegaio), fotografía (entrevista ao fotógrafo Juan Luís Rúa), obradoiros de instrumentos musicais (César Loureiro), simboloxía mariñeira en Muxía (da man de X.H. Rivadulla Corcón)